Anadolu Selçukluları döneminde, Anadolu´da yayılan ve Osmanlının kuruluşunda çok önemli rol oynayan Ahîler, sadece şehirlerde değil; kasaba, köyler ve dağ başlarında da faaliyette bulunmuşlardır. Şehirlerde kurdukları tezgahlar ve iş merkezleriyle devletin ekonomik ve ticari hayatına hakim olan Ahiler, dağ başlarında kurdukları derbent ve zaviyelerde de askerî faaliyetlerde de bulunmuşlardır.
Ahîlerin ıssız yerlerde kurdukları zaviyelerde gelen-geçene hizmet edildiğini anlatan İbn Batuta, buraların masraflarını karşılamak üzere vakıflar kurulduğunu da bildirmektedir(1). Bu örgütlenme şeklinin, Anadolu´ya göç döneminde kurulan ribat örgütlerinden kaynaklandığı sanılmaktadır. İbn Batuta´nın tanımladığı ettiği zaviye tipi ve bu zaviyelerde gösterilen faaliyetler daha önce ribatlarda gösterilmiştir(2).
Ahîler hizmet edebilecekleri her yere zaviye kurup, kurumlarını en ücra köşelere kadar yaymışlardır.
DİPNOTLAR
1. İbn Batuta, a.g.e., 1971, s. 61.
2. Köprülü, M.F., a.g.e., 1942, s. 275